Ένας εχθρός του λαού
του Henrik Ibsen
Σκηνοθεσία: Γεωργία Μαυραγάνη
Ρεκτιφιέ
Ο “εχθρός του λαού” είναι - δυστυχώς- ένα από τα διαχρονικότερα θεατρικά έργα. Έχει ως θέμα του την προσπάθεια του γιατρού Στόκμαν να ενημερώσει τους κατοίκους μιας μικρής πόλης στην Νορβηγία για την μόλυνση του νερού του ποταμιού τους, εξαιτίας των τοπικών βυρσοδεψείων. Όμως, η πόλη στηρίζεται οικονομικά από τα Λουτρά στα οποία επένδυσαν, και τα οποία - αν ισχύουν όσα ισχυρίζεται ο γιατρός - θα πρέπει να κλείσουν μέχρι να βελτιωθεί η ποιότητα του νερού.
Ο Στόκμαν θα έρθει αντιμέτωπος με όλους τους παράγοντες της πόλης που έχουν συμφέρον να συνεχίσει η λειτουργία των Λουτρών και των βυρσοδεψείων, με δημαγωγούς που προσπαθούν να εκμεταλλευτούν πολιτικά την κατάσταση και πηγαίνουν όπου φυσάει ο άνεμος, και τον ίδιο του τον αδερφό που είναι δήμαρχος της πόλης. Θα κληθεί να αποφασίσει αν θα σιωπήσει, προστατεύοντας την δουλειά του και την οικογένειά του, ή αν θα μιλήσει, κάνοντας αυτό που θεωρεί ηθικά σωστό.
Η παράσταση είναι διασκευή του έργου του Ίψεν. Ξεκινάει περίπου από την μέση του έργου, με την λαϊκή συνέλευση που εξελίσσεται σε λαϊκό δικαστήριο. Σημαντικά αποσπάσματα από τις συζητήσεις του γιατρού με τους τοπικούς παράγοντες, που συνέβησαν στις τρεις πρώτες πράξεις του έργου, παρουσιάζονται ως ηχητικά ντοκουμέντα κατά την διάρκεια της συνέλευσης.
Το πλεονέκτημα αυτής της διασκευής ήταν ότι ως θεατής ένιωσα πως όντως βρίσκομαι σε μια σύγχρονη δημοτική συνέλευση. Γνώριζα μόνο όσα θα γνώριζε οποιοσδήποτε πολίτης πριν ξεκινήσει η συνέλευση και οι νέες πληροφορίες μου αποκαλύπτονταν καθώς η συνέλευση προχωρούσε. Και σαν πολίτης, παρακολουθούσα με ενδιαφέρον τις τοποθετήσεις, προσπαθώντας να καταλάβω ποιος έχει τα πιο συμπαγή επιχειρήματα.
Με αυτή την μέθοδο, η Γεωργία Μαυραγάνη “διύλισε” το έργο και κράτησε τους θεμελιώδεις κοινωνικούς και φιλοσοφικούς προβληματισμούς του έργου, οι περισσότεροι εκ των οποίων ισχύουν στην εποχή μας αυτούσιοι. Κατά την διάρκεια της παράστασης μου πέρασαν από το μυαλό δεκάδες πραγματικά σκάνδαλα συγκάλυψης για οικονομικούς λόγους, η διαστρέβλωση της πραγματικότητας από τα ΜΜΕ και η δύναμη του όχλου.
Παρόλο που η παρουσίαση των χαρακτήρων στην αρχή του έργου ήταν συνοπτική, οι μεταξύ τους σχέσεις έγιναν ξεκάθαρες από πολύ νωρίς και δεν εμπόδισαν καθόλου την παρακολούθηση της υπόθεσης. Εξίσου ξεκάθαροι υποκριτικά ήταν και οι χαρακτήρες. Είδαμε έναν δήμαρχο που είναι πρωτίστως πολιτικός και μετά αδερφός, έναν σκληρό βυρσοδέψη-πεθερό, την σύζυγο-φωνή της λογικής, έναν φιλόδοξο εκδότη και έναν συμφεροντολόγο πρόεδρο ένωσης ιδιοκτητών.
Ο μόνος ρόλος με σχετικά ουδέτερη ταυτότητα ήταν αυτός του γιατρού. Δεν μπορώ να εντοπίσω ακριβώς τι ήταν αυτό που μου έλειψε σε σχέση με τους υπόλοιπους, καθώς ο Βαγγέλης Αμπατζής που τον ενσάρκωσε ήταν πολύ καλός υποκριτικά. Νομίζω ότι αυτό είναι το μειονέκτημα της επιλογής να ξεκινήσει το έργο από την τέταρτη πράξη. Χάσαμε την ροή στην παρουσίαση της προσωπικότητας του γιατρού, που καθορίζεται από κάθε απόφαση που πρέπει να πάρει πριν την συνέλευση. Από την άλλη, ίσως αυτό να ήταν ο στόχος της σκηνοθέτριας: ο ρόλος του γιατρού να μην θυμίζει κάτι πολύ συγκεκριμένο, να μπορεί να είναι οποιοσδήποτε από εμάς.
Έφυγα από την παράσταση σαφέστατα προβληματισμένος. Όχι γιατί τα γεγονότα που περιγράφονται είναι πρωτόγνωρα. Αντιθέτως, επειδή σχεδόν τίποτα δεν έχει αλλάξει εδώ και (τουλάχιστον) 150 χρόνια. Οι κοινωνίες μας συνεχίζουν να συμπεριφέρονται με τον τρόπο που συμπεριφέρθηκε η κοινωνία της πόλης Skien. Μόνο που πλέον δεν έχουμε την "πολυτέλεια" να λειτουργούμε έτσι, ειδικά απέναντι σε περιβαλλοντικά ζητήματα.
Συντελεστές:
Μετάφραση: Μαργαρίτα Μέλμπεργκ
Σκηνοθεσία: Γεωργία Μαυραγάνη
Δραματουργική επεξεργασία: Γεωργία Μαυραγάνη - Δήμητρα Στρατικοπούλου
Βοηθός Σκηνοθέτριας: Δήμητρα Στρατικοπούλου
Σκηνικά-κοστούμια: Άρτεμις Φέσσα
Μουσική-ήχος: Χάρης Νείλας
Επικοινωνία: Γιώτα Δημητριάδη
Φωτογραφίες-τρέιλερ: Νίκη Δουλγεράκη
Παραγωγή: Εταιρεία Θεάτρου Χάπι Εντ – Fabrica Athens
Οργάνωση Παραγωγής: LEFOU PRODUCTIONS
Παίζουν:
Ειρήνη Αδάμου, Βαγγέλης Αμπατζής, Γιώργος Ζυγούρης , Γιάννης Κατσιμίχας,
Στέφανος Λώλος ,Σταύρος Τσιτσόπουλος
Μαζί τους εμφανίζονται: Ναταλία-Ανδριάνα Ειρηνάκη, Αναστασία Μπόλλα, Γιώργος
Νάτσης, Μελίνα Παούρη, Νεφέλη Παούρη, Νάσια Στρατικοπούλου
Πληροφορίες:
Ημέρες και ώρες παραστάσεων: Τετάρτη και Κυριακή στις 19:30
Πέμπτη, Παρασκευή και Σάββατο στις 20:30
Τιμές εισιτηρίων: Γενική είσοδος: 16€
Φοιτητικό – Άνω των 65: 14€
Άνεργοι – ΑμΕΑ: 8€
Διάρκεια: 70 λεπτά
Πρεμιέρα: 9 Μαΐου
Τελευταία παράσταση: 30 Μαΐου
Τηλέφωνο κρατήσεων: 694 630 8939
ΡΕΚΤΙΦΙΕ
Διεύθυνση: Λ. Κωνσταντινουπόλεως 119, Αθήνα 104 47
5’ λεπτά από το μετρό του Κεραμεικού
Τηλέφωνο: 698 187 1669
*Το Σάββατο 01/06 και Κυριακή 02/06 η παράσταση θα παιχτεί στο ΔΗΠΕΘΕ
Αγρινίου.